Słownik gwary góralskiej

B
baca – pasterz
baciarka – zabawa
boskać – całować
bedom – będę
bez – przez
boskać – całować
brzyzek – brzeg, pagórek
budorz – cieśla
bukty – kluski ziemniaczane
bunc – twardy ser

C
ceper – przyjezdny
chałpa – dom
chawok – tutaj
chudobny – ubogi
chłop – mąż
ciskać – rzucać
ciupać – rąbać
ciupaga – siekierka na długim drzewcu
cliwa – brzydka
copka – czapka
corno izba – kuchnia
cuska – płaszcz

D
dranice – deski
drzewiej – dawniej
duchac – dmuchać
dudki – pieniądze
duje – wieje
durknąć – strzelić
dyć – ale
dziedzina – pole gazdowskie, wieś
dzisiok – dzisiaj
dźwierze -drzwi

F
fasiąg – wóz góralski
felować – brakować
filcoki – gumowe buty
flasecka – flaszka
frajerka – kochanka

G
gacie – kalesony, spodnie
gazda – gospodarz
gęśle – skrzypce
gibki – szybki
giełceć – rozlegać się
godać – mówić
goje – drzewa
gornecek – filiżanka, kubek
gociniec – droga między domami
grapa – górka, wzniesienie
grodza – ogrodzenie
grule – ziemniaki
gwara – opowiadanie

H
haj – tam
hala – łąka górska
hańbić się – wstydzić się
harnaś – przywódca
hej – tak
hipkać – skakać
hojco – cokolwiek, byle co
hruby – gruby
heboj – chodź
hybać – skakać
hybnoć – zajść
hyrny -wyniosły, stawny

I
ino – tylko
izba – pokój
izdebka – mały pokoik przy kuchni

J
jarzec – jęczmień
jaze – aż
jodło – jedzenie
juhas – pasterz owiec
juzyna – podwieczorek

K
ka – gdzie
kabatek – rodzaj kobiecej bluzki
kabot – kurtka
kaflok – piec kaflowy
kaj – gdzie
kcem – chcę
kęsiowo – jedzenie
kida – pada
kidało – sypało
kiek – kiedy
kiela – ile
klepkać – klepać
klupać – stukać
kłabuk – kapelusz góralski z muszelkami i piórkiem
kolwicek – prawie
kopyrtać się – kręcić się
kostki – szlifowane muszelki
kotwić – tęsknić
krapka – troszkę, odrobina
krzycy – płacze
któz – któż
kufa – pysk
kumora – izdebka
kurniawa – zadymka śnieżna
kwilka – chwilka

L
leber – leń
lezem – leżę
luba – miła

Ł
ło bez – ach tak
łobytom – ciągle
łobzdobała – rozbolała
łokropecnie – okropnie
łokulory – okulary
łokurować – zyskać
łowce – owce
łobejdzies – obejdziesz
łyska się – błyska się

M
malućko – malutko
masny – tłusty
matuś – mama
mitrożyć – nic nie robić
młaka – bagno
moskol – placek owsiany pieczony na piecu
mrawić – trwonić
myrdać – kiwać

N
na podołku – na kolanach
na izbie – na strychu
na moj dusiu – na moją duszę
nablizać – przybliżać
napytać – zaprosić
naremny – gwałtowny
naryktować – przygotować
nika – nigdzie
nie peć – nie żarty

O
omasta – przyprawa
oscypek – ser owczy
ostomiły – najmilszy

P
pacholek – służący
parobek – kawaler
parzenica – haftowane zdobienie męskich spodni
pedziec -powiedzieć
pedzo – pędzą
pelenka – wódka
piknie – pięknie
płojdze – choć
płony – lichy
potocek – mała rzeczka
poć tu – chodź tu
podłazy -zwyczaj chodzenia z życzeniami podczas świąt
pojeden – niejeden
pokiela – po ile
polana – łąka
połednie – południe
poseł – poszedł
posiady – spotkania towarzyskie
pościel – łóżko
pozabaczyć – pozapominać
poziro – podgląda
prosem piknie– proszę pięknie
przeca – przecież
przepominać – zapomnieć
przepytywać – przepraszać
przybocyć – przypomnieć
przykrzy mi się – nudzi mi się
przyloz – przyszedł
przysła – przyszła
pujdomy – pójdziemy
pyrć -ścieżka wysokogórska
pytać -zapraszać, prosić w gościnę

R
raić – radzić
roki – lata
rondel – duży garnek
rozkidać się – rozwalić się
rozwozać – zastanawiać się
rubać – rąbać
rusył się – ruszył się
rzodko – słabo

S
sabasinik – piec do pieczenia chleba
scyry – szczery
sędej – wszędzie
siąpawica -drobny, długotrwały deszcz
siedzom – siedzę
sietniok -niewydarzony, niepełnosprawny człowiek
siumny -wspaniały, dorodny
sjeni – zdjęli
skieltować – kupować
skije – narty
skokać – skakać
skole -skały, kamienie
snalyź się – znaleźć się
sopa – szopa
skorusa – jarzębina
stolica -duży stołek na czterech nogach bez oparcia
stroić – szykować
stropiła – zmartwiła się
strybać się – wdrapać się
suje się – sypie się
sukać – szukać
syćka – wszystko
syr – ser

Ś
ścignąć – zdążyć
śklanka – szklanka
ślebodny – swobodny
śpasy – żarty
śpiwać – śpiewać
śpiwo – śpiewa
śtramcyć się – stroić się
śtuder -spryciarz, człowiek pomysłowy
śtuderować – kombinować
świarny – fajny, szykowny, ładny

T
tela – tyle
tustela -stamtąd, stąd

U
ucenstujemy – poczęstujemy
ucheloć się – uchylić się
ukwalować – radzić
upłaz -równina między skałami
upierdliwy – dokuczający, narzucający się
upytać – uprosić
urada -narada
urodny -urodziwy
urok – choroba spowodowana czarami
uwarzyć – ugotować

W
wanta – głaz, skała
wartko – szybko
warzyć -gotować
watra – ognisko
worce – jest warta
wyzdajać – wykonać

Z
zabacyć – zapomnieć
zarembek – polana w lesie
zatom – za tym
zatrefić – dogodzić
zatyroł kasik – zapodział gdzieś
zawaterniok – kłoda stale paląca się przy ognisku w szałasie
zawiedą – zaprowadzą
zebyk – żebym
zecy – rzeczy
zeźlić – zezłościć się, zdenerwować
zioro – patrzy
zobacyć – zapomnieć
zwada – kłótnia
z tamela – stamtąd
zworka – kłótnia
zyngra – iskra

Ż
żętyca – serwatka z mleka owczego