W Zakopanem turyści mogą nie tylko zwiedzać zabytki związane z architekturą i kulturą Podhala, czy też wyruszać w górskie szlaki i korzystać z zagospodarowania dla sportów zimowych, ale również udać się do kina. Do najważniejszych atrakcji turystycznych w tym zakresie należy najstarsze i największe kino w stolicy Podhala i Tatr – kino Sokół. Oferuje ono zarówno seanse tradycyjne na ekranie 2D, jak i możliwość obejrzenia projekcji 3D.
Położenie i historia kina Sokół w Zakopanem
Kino Sokół jest najstarszym i największym kinem znajdującym się w Zakopanem. Mieści się ono przy ulicy Orkana 2 i ulokowane zostało w budynku, który należał do Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Zakopanem. Jego historia nierozerwalnie wiąże się z tym najstarszym towarzystwem sportowym w stolicy Tatr i Podhala.
Towarzystwa Gimnastyczne „Sokół” powstawały w na obszarze całego zaboru austriackiego „Galicyi i Lodomeryi” w celu krzewienia polskości i aktywności fizycznej wśród młodych Polaków na tym obszarze. Podobnie było i w Zakopanem, gdzie hrabia Władysław Zamoyski w 1903 roku przeznaczył na ten cel 3000 koron, a roku 1906 zakupiono działkę przy ulicy Orkana. 18 czerwca 1909 roku wybudowana została w tym miejscu pierwsza „Sokolnia”. 11 sierpnia 1913 roku w sali gimnastyczno-teatralnej zainaugurowało swoją działalność kino Sokół. Jego pierwszym kierownikiem został Franciszek Pawlica, a pierwszym seansem było „Quo vadis” Enrico Guazzoniego.
Szybko jednak budynek okazał się za ciasny i podjęto decyzję o budowie nowej, większej siedziby dla kina. Nowy budynek uroczysto otwarto 14 sierpnia 1929 roku, jego projektantem był zakopiański architekt Eugeniusz Wesołowski, a prace budowlane wykonała firma Franciszka Kopkowicza. Kino Sokół miało dwie kondygnacje, ponad 1000 m2 powierzchni, a sala projekcyjna liczyła około 600 miejsc . Odbywały się tutaj zarówno projekcje filmowe, ale również spektakle i koncerty. W roku 1931 kino zostało udźwiękowione, a wcześniej seansom towarzyszyła muzyka pianisty i kompozytora Jana Pasierba-Orlanda. W czasie II wojny światowej okupanci grali w kinie repertuar dla swoich żołnierzy, którzy pomieszkiwali w Zakopanem jako w sanatorium dla żołnierzy, którzy ucierpieli na froncie.
W czasach PRL-u zlikwidowano TG „Sokół”, a kino zostało oddane pod nadzór Wojewódzkiego Zarządu Kin w Krakowie i przez ponad 40 lat kino Sokół stało się kinem Giewont. Co jednak warto pamiętać, w okresie komunistycznym kino to działało prężnie, władze nie doprowadziły do jego upadku, a kino zapewniało mieszkańcom miasta i turystom ciekawy repertuar, liczne premiery oraz wiele imprez. Na przełomie lat 1992 i 1993 nastąpiła reaktywacja Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” i początkowo prowadziło ono znów kino Sokół, tak jak na początku działalności. Współczeście kino jest wyremontowane i scyfryzowane. Odbywają się tutaj zarówno seanse tradycyjne 2D, jak i projekcje 3D.
Repertuar i ważne wydarzenia w kinie Sokół w Zakopanem
Współcześnie w kinie Sokół wyświetlane są wszystkie bieżące premiery i seanse filmów, nowości dostępne na polskim rynku kinematograficznym. Odbywają się tutaj seanse klasyczne 2D, ale również projekcje filmów 3D. Można również obejrzeć stare filmy, a także organizowane są wydarzenia cykliczne.
W okresie PRL-u odbywał się tutaj od 17 marca 1968 roku Przegląd Filmów o Sztuce zainicjowany przez Władysława Hasiora i Grzegorza Dubowskiego. Towarzyszył on salonom grafiki i malarstwa, by później stać się imprezą samodzielną. Do roku 1976 przegląd odbywał się co roku, a następnie aż do 1988 roku w formie biennale. W 1991 roku nastąpiła próba jego reaktywacji przez Grzegorza Dubowskiego, Jerzego Armatę i Andrzeja Dziuka wraz z zespołem Teatru. Było to wydarzenie jednorazowe, lecz nie ostatnie. Przegląd Filmów o Sztuce powrócił ostatecznie do kina Sokół na przełomie września i października 2016 roku.
Innymi wydarzeniami cyklicznymi odbywającymi się w murach kina Sokół są Konfrontacje oraz cykl „Kino, którego szukasz” prowadzony przez Elżbietę Krzemińską-Owczarz. Od 2005 roku odbywa się także w kinie Sokół cykliczna impreza Spotkania z Filmem Górskim, to festiwal zrzeszony w stowarzyszeniu międzynarodowym The International Alliance for Mountain Film, który cieszy się dużą estymą i prestiżem.
Ulica Orkana w Zakopanem
Bilet normalny na filmy 2D w kinie Sokół kosztuje 18 zł, bilet normalny na filmy 3D to cena 20 zł, natomiast bilet normalny grupowy powyżej 15 osób na filmy 2D to cena 12 zł za osobę, a na filmy 3D to koszt 13 zł za osobę. Bilet ulgowy na filmy 2D kosztuje 14 zł, a na filmy 3D to cena 15 zł.
Ulica Orkana, przy której mieści się kino Sokół to ulica położona w centralnej części Zakopanego pomiędzy ulicami Kasprusie i Grunwaldzką i niedaleko Krupówek – ulicy będącej głównym deptakiem miasta, pełnej restauracji, kawiarni, barów, a także pomiędzy potokami Młyniska i Czarnym. W tym samym budynku znajduje się również kino Miejsce. W bezpośredni sąsiedztwie kina mieszczą się Klub Sportowy Zakopane, oraz dawny budynek Straży Pożarnej. Po drugiej stronie Czarnego Potoku znajduje się Plac Niepodległości wraz z Pomnikiem Grunwaldzkim i Park Miejski im. Józefa Piłsudskiego, natomiast po drugiej stronie Potoku Młyniska odwiedzić można willę „Czerwony Dwór”.
Kino Sokół
ul. Władysława Orkana 2, 34-500 Zakopane
tel: 18 201 40 40